14 Mayıs 2023 Seçimleri, çoğunlukla Cumhurbaşkanlığı Seçimi sonuçlarından ve ittifakların genel oy dağılımından okunmaktadır. Ancak seçimlerle ilgili incelenmeyi bekleyen pek çok detay var.
Bu içeriğimizde 14 Mayıs Milletvekili seçimlerinin gündemde kalan ve çok konuşulmayan anekdotlarını sizler için derledik.
Gelin hep birlikte seçimin konuşulmayan notlarına bir göz atalım.
1993 yılında Muhsin Yazıcıoğlu’nun MHP’den ayrılarak kurduğu Büyük Birlik Partisi kendi listeleriyle seçime girdi.
Cumhur İttifakı içinde yer alan ancak kendi listesinden seçime giren BBP, uzun yıllar sonra yüzde 1 oy seviyesini yakaladı. Yarım milyondan fazla oy alan BBP, bu oylamaya rağmen hiçbir ilde milletvekili çıkaramadı. Bu nedenle Meclis’teki milletvekillerinin aritmetiğine katkı sağlayamadılar.
Demokratik Sol Parti, Türkiye siyasi tarihinin en etkili aktörlerinden Bülent Ecevit’in partisidir.
DSP Genel Başkanı Önder Aksakal, seçimlerde Tayyip Erdoğan’ı destekleyeceklerini söyleyerek muhalefet kitlelerinin tepkisini çekti. Bu desteğin karşılığında İstanbul milletvekili adayı oldu. Kesin olmayan sonuçlara göre Önder Aksakal Milletvekili seçildi.
Önder Aksakal’ın milletvekili seçilmesiyle DSP, 16 yıl sonra TBMM’ye de bir milletvekili gönderdi.
1999 seçimlerinde birinci parti olduktan sonra büyük bir düşüş yaşayan DSP, 2002’de sadece yüzde 1 oy aldı. Daha sonra 2008 seçimlerinde CHP ile ittifak yaparak CHP listelerinden 11 kişiyi Meclis’e gönderdi. . O günden beri Meclis’e giremeyen DSP, 2023’te Ak Parti listelerinden ilk kez Meclis’e döndü.
Doğu Perinçek’in Aydınlanma Hareketi 60 yıllık tarihinin en düşük seviyesine indi.
Uzun yıllardır 130-150 bin aralığında oy kullanan ve bu konudaki istikrarıyla tanınan Vatan Partisi, özellikle muhalefet çevrelerinde antipati nesnesi haline geldi. Son yıllarda izledikleri politikalar. Parti içi tartışmaların ardından önemli kırılmalar yaşayan Vatan Partisi, 14 Mayıs’ta sadece 54 bin oy alarak önemli bir oy kaybı yaşadı. Yani daha önce Vatan Partisi’ne oy veren her üç kişiden ikisi bu seçimlerde Vatan Partisi’ne oy vermemiştir.
Eski Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz, daha önce CHP’den milletvekili seçilmişti.
Kemal Kılıçdaroğlu ile yaşadığı anlaşmazlık sonrası partiden ayrılan Yılmaz, kurduğu Yenilikçi Parti ile siyasete devam etme kararı aldı. 14 Mayıs seçimlerinde Yenilik Partisi’nin oyları merak konusu oldu. Hayal kırıklığına uğrayan Yenilik Partisi sadece 11 bin oy alarak seçime katılan partiler arasında en az oy alan parti oldu.
Seçimlere damgasını vuran partilerden Refah Partisi yüzde 3’e yakın oy almayı başardı.
Bu oylamayla 5 milletvekili kazanan YRP, seçimin sürpriz partilerinden biri olarak kabul ediliyor. Sonucu merak edilen bir diğer parti olan Türk Personel Partisi ise YRP’den 700 bin eksik oy almasına rağmen YRP’den sadece bir eksik alarak TBMM’ye 4 milletvekili gönderdi.
Alacağı oy oranı merak edilen bir diğer siyasi parti ise Zafer Partisi oldu. Özellikle mülteci meselesine ilişkin açıklamalarıyla kamuoyunun dikkatini çeken ZP, oyların yüzde 2’sinden fazlasını almayı başardı.
Mührü 1 milyon 200 bin seçmen tarafından sandığa atılan Zafer Partisi, aldığı oya rağmen milletvekili seçemedi. Öte yandan seçimleri kazanan partiler ortada gösteriliyor. Cumhurbaşkanlığı yarışında Sinan Ogan’ın aldığı oy oranının Zafer Partisi’ne destek verenlerin önemli bir katkısı olduğu düşünülüyor.
Cumhurbaşkanı adayı Erdoğan’ın oyu beklentilerin üzerinde olsa da Ak Parti de bu seçimlerde önemli oranda oy kaybetti.
3 Kasım 2002 seçimlerinden sonra Adalet ve Kalkınma Partisi ilk kez yüzde 35’i gördü. Erdoğan’a oy veren 6 milyondan fazla seçmen, milletvekili seçimlerinde Ak Parti’ye oy vermedi.
Buna rağmen Cumhur İttifakı meclis çoğunluğunu kazanmayı başardı.
Bu durumun en önemli nedeni ise Ak Parti’ye oy vermeyen seçmenin muhalefete oy vermeyerek MHP ve yine Refah gibi partilere yönelmesiydi. Muhalefete yüzünü dönmeyen Ak Parti seçmeni ittifakta kaldı. Böylece Cumhur İttifakı, Ak Parti’nin oyları önemli ölçüde düşmesine rağmen çoğunluğu kaybetmedi. Ancak bu durumun uzun vadede Ak Parti için sorun yaratacağını öngörebiliriz. Çünkü güçlü oy ve milletvekilliği kazanan MHP ve YRP, önümüzdeki dönemde ittifakta daha güçlü olmak isteyebilir.
